vrijdag 26 juli 2013

Homo Fantasticus – Tom Frantzen (beeldhouwer) en Delphine Frantzen (illustrator)

vrijdag 26 juli 2013 10u41 | Frank Bombeke (tekst), Arnold Van Herreweghe (beeld) | reageer
Trefwoorden: , , , .
FrantzenGF2013Beeldhouwer Tom Frantzen en zijn dochter Delphine Frantzen, illustrator, stellen tijdens de Gentse Feesten hun werken tentoon in het Augustijnenklooster, Sint-Margrietstraat 11, 9000 Gent (vlakbij het Gravensteen) van 10 tot 17 uur. De tentoonstelling Homo Fantasticus is gratis te bezichtigen.

Dit is werkelijk een unieke kans om werk van Tom Frantzen tentoongesteld te zien. Jammer dat ik er maar één keer kon binnenwippen. Frantzen spitst zijn aandacht toe op de beweging binnen de ruimte, waarbij hij menig werk overgiet met een laag verbeeldingsrijke fantasie, gekruid met gekte en humor. Bosch en Brueghel zijn niet ver weg. Bij Toms openbare werkstukken die we wel kennen (denk onder meer aan de Vaartkapoen in Brussel en de plassende hond Het Zinneke in de Brusselse Dansaert-wijk) beoogt hij bewust de voorbijganger erbij te betrekken. Dat lukt hem door op mensenmaat te werken en iets te brengen dat de omgeving animeert. Het samenspel van kunstwerk en toeschouwer is voor Tom Frantzen erg belangrijk.

Dochter Delphine Frantzen is een rijzende ster in de illustrator- en stripwereld. Pas afgestudeerd aan het Brusselse Sint-Lucas publiceerde zij Madame Pipi, een strip over een wc-dame in een discotheek. Marieke is wc-madam in een drukbezochte discotheek. Meer dan alleen het verstuiven van welriekende geurtjes en het schoonmaken van smerige toiletpotten fungeert ze als luisterbereid oor die met goed bedoelde raad het leven van enkele discotheekgangers bijstuurt. Haar openhartigheid (en het snoepje als afscheid) helpt die jongelui knopen door te hakken. Maar of dat effectief een goed idee is, moet je beslist zelf ontdekken.
Gentblogt nam een kijkje en was ferm onder de indruk. Een aanrader… en er zijn nog tal van interessante randactiviteiten. Het Augustijnenklooster is nog steeds in functie en de jongste jaren fel opgeknapt. Er zijn rondleidingen in het klooster, de befaamde bibliotheek en de Frantzen-tentoonstelling om 11u Annemarie De Pillecijn (Gentse Gidsen) en om 14u Pater Paul. Deelname voor de rondleiding is 5 Euro. Reserveren (niet noodzakelijk) kan via 0485 50 83 60 of info@vlaamsevrouwen.org

Er is ook een gelegenheidsrestaurant dagelijks tussen 12 en 15 uur ten voordele van de Afrika projecten van de Augustijnen

Meer info via www.forumvlaamsevrouwen.be

Over Delphine Frantzen en haar strip Madame Pipi:
brusselnieuws.be
cuttingedge.nl

Dit artikel verscheen ook op Gentblogt 26.07.2013

woensdag 24 juli 2013

Zuidwaarts Concert – Creatie

woensdag 24 juli 2013 17u27 | Frank Bombeke (tekst), Arnold Van Herreweghe (beeld) | reageer
Trefwoorden: .

Op maandag 22 juli 2013 ging het Zuidwaarts Concert om 23u in première voor en op het groot podium Bij Sint-Jacobs. Het concert in creatie, met als thema grensarbeid in de 19de en 20ste eeuw tussen Vlaanderen en Noord-Frankrijk, wordt gebracht door Orchestre International du VETEX Géant o.l.v. componist Dick van der Harst, op teksten van Marc Hauman. Wie het concert gemist heeft, kan het zeker nog beluisteren op tournee, onder meer in Dranouter en in de Vooruit.
Vetex-6 Trefpunt
Zuidwaarts, een sociaal-cultureel project over migratie tussen Frankrijk en België, is een nieuwe productie van Trefpunt, Muziekcentrum Dranouter, Vooruit, Flonflons Lille (F) en Via Lactea, Tournai Creatie in het kader van 300 jaar Frans-Belgische grens, gesymboliseerd door het Verdrag van Utrecht. Over het Zuidwaarts-project berichtten we vroeger al op Gentblogt.

De voorbije eeuwen is de grens tussen Frankrijk en België stelselmatig naar het noorden opgeschoven. Voor de mensen die in de streek woonden, had dat eigenlijk niet zo veel gevolgen: de eeuwenoude contacten in die regio bleven bestaan. De 19de eeuw bracht dramatische veranderingen: honderdduizenden Belgen, in hoofdzaak Vlamingen, trokken naar de industriële driehoek Rijsel-Tourcoing-Roubaix. Heel veel migranten gingen er ook wonen.

De druk op de Belgen om Fransen te worden nam met de jaren toe, net als de administratieve formaliteiten voor niet-Fransen. Veel mensen keerden terug en gingen net over de grens wonen en werden pendelaars. Het aantal grensarbeiders bereikte zijn hoogtepunt rond 1930. Met ongeveer honderdduizend trokken ze dagelijks of wekelijks de grens over. Na de Tweede Wereldoorlog begon hun aantal stilaan te dalen: in de Noord-Franse textielnijverheid gingen heel veel banen verloren. Maar vooral: de ‘golden sixties’ kwamen eraan. Vlaanderen begon te industrialiseren, er kwam werk in eigen streek.

Zuidwaarts Concert brengt het muzikaal verhaal van deze migratie en integratie in de Franse samenleving. Zo’n première is altijd wat overweldigend. Zoals we van componist en dirigent Dick van der Harst gewoon zijn, was ook Zuidwaarts een collage van flarden muziek die dan weer op een wonderlijke manier met elkaar verbonden worden. Het concert begon origineel met een volksbad/bain de foule voor het groot podium, zoals ook de fanfares en muziekgroepen zich tussen het volk bewegen/bewogen bij stoeten, optochten en manifestaties.

Toen loeide de sirene voor de wisseling van de ploegen (zo heb ik het toch begrepen)… en togen Orchestre International du Vetex en de zangers Sarah D’hondt, Gvantsa Gvasalia (Frankrijk-Georgië), Jean-Jacques Revillion (Frankrijk) en Marc Hauman aan het werk op het groot podium. De twee reuzen, de Vlaming Korneel en de Française Cornillie, bleven op de begane grond en gingen later tijdens het concert op stap tijdens reuzen- en liefdesliederen. Ingenieuze moderne reuzen trouwens, waar de reuzendragers vervangen werden door go-carts.
Ik hoop op de uitgave van een cd met liedteksten en uitleg en misschien ook een DVD zoals ‘Het Huis der verborgen muziekjes II’ van een vorig project van Dick van der Harst.

Wat ik uit deze allereerste kennismaking met Zuidwaarts Concert alvast gepuurd heb? Meeslepende fanfare-, feest- en optochtenmuziek en veel zin om hierop mee te dansen bij het publiek, het levens- en liefdeslied, teksten over migratie, een Georgisch lied door Gvantsa Gvasalia, ‘Spinsters van de vlasfabriek’ van Henri Van Daele  gebracht door Marc Hauman, tekstschijver en zanger van Zuidwaarts, reuzendans (Al wie daar zegt de reus die komt), de Marseillaise.

En nu die CD en/of DVD… of nog eens naar van Vooruit voor een heuse  concertzaal-uitvoering.

Dit artikel verscheen ook op Gentblogt 24.07.2013

dinsdag 23 juli 2013

DACART – Kunst anders en meer

dinsdag 23 juli 2013 7u30 | Frank Bombeke (tekst), Joke Vermeulen (beeld) | reageer
Trefwoorden: , , .
20130723_dacart20130605 Affiche DACART tentoDé coole én koele tip voor deze hete Gentse Feesten. In de Bibliotheekstraat, midden het feestgewoel, kan je terug op temperatuur en tot rust komen. Spring eens binnen op de kunsttentoonstelling DACART in de Julien Reviszaal van het Secundair Kunstinstituut van de Stad Gent. De tentoonstellingszaal is een pandgang van de vroegere Baudelo-abdij. Voor het vijfde jaar op rij richt Zonnehoeve Living+ daar tijdens de Gentse Feesten een tentoonstelling in met werken van hun mensen. DACART stelt hun beeldende kunstwerken tentoon en verkoopt ambachtelijke producten uit eigen ateliers, dagelijks van 15u tot 22u.

De vzw Zonnehoeve|Living+ , actief in de regio Eke-Nazareth-Gavere, biedt woongelegenheid en dagbesteding aan 157 personen met een beperking. De vzw is door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) erkend en gesubsidieerd.

De vzw staat én gaat voor “wonen en meer”. Zij bieden aan personen met een beperking vooreerst een ruime waaier van woonvormen met diverse ondersteuningsvormen. Living+ omdat zij daarenboven ook instaan voor begeleiding bij dagbesteding, de invulling van vrije tijd, begeleid werk, sociale en emotionele ondersteuning, budgetbeheer, enz.

In de verschillende creatieve ateliers van het DagActiviteitenCentrum van Zonnehoeve|Living+ produceren de cliënten onder deskundige begeleiding van enthousiaste medewerkers ook heel wat kunstwerken (schilderijen, tekeningen, lino’s, keramiek, juwelen, vilt) van een soms verbazende schoonheid. Deze  werken vinden dan hun weg naar huiskamers en tuinen van geïnteresseerde kopers, via de DACART-winkel in Gavere of tentoonstellingen als deze feesteditie van DACART.


Kunst anders en meer

Om het 5-jarig bestaan van de DACART-tentoonstelling extra in de kijker te zetten, nodigden ze 4 gerenommeerde kunstenaars uit: Patrick Braemscheute, Anima Roos, Paul Van Gysegem en Kristien Vervaet.

Twee kunstwerelden ontmoeten elkaar gelijkwaardig, een levende vorm van inclusie. Via hun werken uiten deze kunstenaars hun positief gevoel voor de bewoners-kunstenaars en de werking van de kunstateliers van Zonnehoeve|Living+.

Deze 4 kunstenaars stellen een tweetal werken tentoon en schenken bovendien de opbrengst van de verkoop aan Zonnehoeve|Living+, ten voordele van de werking van de kunstateliers.

Het eerste jubileum werd op de vooravond van de Gentse Feesten luister bijgezet door burgemeester Daniël Termont en ere-conservator en curator Jan Hoet. De burgemeester herinnerde in zijn openingswoord aan de nog steeds geldende base-line van de Stad Gent. Dat is niet alleen ‘stad van kennis en cultuur’ maar ook ‘toegankelijk voor iedereen’. Een werking als deze van Zonnehoeve Living+ en deze tentoonstelling past hierin perfect. Oef, ik vreesde al dat we het in Gent moesten stellen met het zoveel omvattende maar ook zo weinig concreet zeggende containerbegrip ‘Zoveel stad’.
Kunstpaus en nog steeds begeesterend spreker Jan Hoet ging in zijn exposé in op de idee van inclusie, insluiting in plaats van uitsluiting. Sinds mensenheugenis was er op pakweg 100 mensen altijd wel iemand die ‘stemmen hoorde’. Het is pas in recente tijden dat kunst die afwijkt van de zogenaamde norm, een plaats krijgt, gelijk en waardig met de officieel geconsacreerde kunst. Kunst is anders en meer. Wat zouden we nu bijvoorbeeld zijn zonder de naïeven en de surrealisten. Musea mogen daarom hun kunstpatrimonium niet verkopen, aldus Hoet. Vermeer werd pas 200 jaar zijn dood ‘ontdekt’.

Verder stond Jan Hoet stil bij een aantal van tentoongestelde werken. Ga met hem op zoek naar wat een aantal van de deelnemers fascineert en inspireert : de pinguïn, de doodskist, de hond, de wervelkolom, de auto’s.

Alle tentoongestelde werken en artisanale producten worden verkocht ten voordele van de creatieve ateliers van het DagActiviteitenCentrum van vzw Zonnehoeve Linving+. De tentoonstelling in de Jules Reviszaal van het Secundair Kunstinstituut van de stad Gent in de Bibliotheekstraat is gratis te bezichtigen elke dag van de Gentse Feesten van 20 tot en met 29 juli tussen 15 en 22 uur.

En nog een ultieme tip voor kooplustigen. Dacart heeft ook een winkel boordevol artisanale producten, kunst en een assortiment producten van Oxfam op de Markt 37, 9890 Gavere (0490 443 592). Terug open na het weekeinde van 15 augustus. Eind 2013 opent daar ook een artotheek waar je kunstwerken kan uitlenen, net zoals Kunst in Huis. En daar ga ik beslist ook naartoe!

http://www.zonnehoeve.be/index.cfm?type=living

Dit artikel verscheen ook op Gentblogt 23.07.2013

maandag 22 juli 2013

Leve de (Prijs voor de) Democratie en (Prijs) Jaap Kruithof

maandag 22 juli 2013 17u32 | Frank Bombeke (tekst), Arnold Van Herreweghe (beeld) | reageer
Trefwoorden: , ,

De jaarlijkse Prijs voor de Democratie en de Prijs Jaap Kruithof verdronken anno 21 juli 2013 bijna in het ‘pretpark’ van de Gentse Feesten, om mede-initiatiefnemer Eric Goeman te parafraseren. Een halfuurtje democratie tussen soundcheck en podium-act op het groot podium Bij St.-Jacobs van de andere initiatiefnemer vzw Trefpunt. Met dank aan Naomi Sijmons (Reena Riot) die heel dapper a capella een muzikale intro zong.

Eric Goeman liet het op deze dag met 2 koningen en 3 koninginnen niet aan zijn republikeins hart komen en startte de prijsuitreiking met een ferme uitroep ‘Leve de republiek – Vive la république’. De volksmassa’s kwamen echter niet in beweging… en er was zelfs geen onverlaat die met ‘Vive le roi – Leve de koning’ protesteerde.
Even ernstig nu. De Prijs voor de Democratie ging dit jaar naar armoede-activist Manuel Chiguero en het Netwerk tegen Armoede, een netwerk van 58 Brusselse en Vlaamse verenigingen waar armen het woord nemen. Het netwerk bestaat nu 10 jaar en beweegt zich de jongste tijd actiever en strijdvaardiger op alle fronten waar het er toe doet. Zo verzet het Netwerk tegen Armoede zich tegen de degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen en de sluiting van de Werkwinkels. En pleit het anderzijds ervoor dat de overheidsplannen inzake armoedebestrijding ook doorgevoerd worden.
De strijd tegen de armoede is ook een strijd tegen sociale ongelijkheid en sociale onrechtvaardigheid. Er bestaat geen sociale democratie waarin 15% van de bevolking (= 1, 625 miljoen) sociaal, economisch, cultureel uitgesloten is. Het Netwerk tegen Armoede verleent aan de uitgeslotenen een politieke en sociale stem. Guido Deckers van (Financieel Actie Netwerk – FAN), de vorige prijswinnaar 2012, overhandigde het bronzen (wissel)beeld ontworpen door beeldhouwer/zanger Walter De Buck aan Frederic Vanhauwaert, algemeen coördinator van het Netwerk tegen Armoede. Meer fiscale rechtvaardigheid – waar FAN voor ijvert – zou enorm helpen in de strijd tegen armoede, aldus ACV- en FAN-man Guido Deckers. Naar aanleiding van de Prijs voor de Democratie 2013 verscheen een interview met Frederic Vanhauwaert in MO-magazine.
De Prijs Jaap Kruithof huldigt een persoon of beweging die zich in de traditie van de overleden moraalfilosoof Jaap Kruithof, aldus de initiatiefnemers, via radicaal denken en/of doen heeft ingezet voor een rechtvaardige wereld. Vorig jaar ontving Peter Mertens de prijs voor zijn boek ‘Hoe durven ze? De euro, de crisis en de grote hold-up’’. Dit jaar was het de beurt aan de doeners van de bewegingen voor het recht op wonen.

De Brusselse Bond  voor het Recht op Wonen (BBROW) en de Beweging Recht op Wonen (BROW) ontvingen uit de handen van de vorige prijswinnaar het bronzen (wissel)beeld van Frans Wuytack. Het grondwettelijk recht op wonen houdt ook de plicht in voor de overheden om dat grondwettelijk recht mogelijk te maken. De Prijs Jaap Kruithof 2013 voor de 2 bewegingen maakt duidelijk dat sociale rechten belangrijker zijn dan absolute eigendomsrechten, aldus Peter Mertens in zijn bijhorende speech.

Joeri Willekens (BROW) en Werner Van Mieghem (BBROW) bedankten voor de aanmoediging. Brusselaar Werner Van Mieghem zag veel obstakels voor het recht op wonen, maar ook veel kansen. In het Brussels gewest zijn er enerzijds 200.000 gezinnen die meer dan 30% van hun inkomen moeten besteden aan hun huurwoning en anderzijds staan er 15.000 huizen leeg. Driehonderd huizen daarvan zijn bezet, maar mét overeenkomsten met de eigenaars en met sociale huisvestingsmaatschappijen. Misschien ook een piste voor andere steden, zoals Gent?
Netwerk tegen armoede
Netwerk tegen Armoede – Interview Frederic Vanhauwaert
BBROW

Dit artikel verscheen ook op Gentblogt 22.07.2013

vrijdag 19 juli 2013

ZUIDWAARTS – Trefpunt-productie over migratie tussen Frankrijk en België – 22 juli 2013

vrijdag 19 juli 2013 16u42 | Frank Bombeke | reageer
Trefwoorden: , , , .
Zuidwaarts, een project over migratie tussen Frankrijk en België, is een nieuwe productie van Trefpunt, Muziekcentrum Dranouter, Vooruit, Flonflons Lille (F) en Via Lactea. Tournai Creatie in het kader van 300 jaar Frans-Belgische grens, gesymboliseerd door het Verdrag van Utrecht. Na de sociaal-culturele projecten Mixed, South Africa, Vlernika,… is in 2013 Zuidwaarts aan de beurt.

Op donderdag 11 juli konden we al de televisiedocumentaire Zuidwaarts – in herhaling – bekijken op AVS. En op maandag 22 juli 2013 gaat het Zuidwaarts Concert om 23u in première op het groot podium Bij Sint-Jacobs. Het concert in creatie, met als thema grensarbeid in de 19e en 20e eeuw tussen Vlaanderen en Noord-Frankrijk wordt gebracht door Orchestre International du VETEX Géant o.l.v. Dick van der Harst, op teksten van Marc Hauman.De productie gaat daarna op tournee naar onder meer Dranouter en de Vooruit.

Maar er is meer dan de televisiedocumentaire van Paul Van de Velde en het concert. Gentblogt ging vrijdag 12 juli op verkenning tijdens het startmoment in de concertzaal van Trefpunt.201307_Zuidwaarts-1Piet Creve, archivaris van Amsab-ISG, ook te zien in de documentaire, lichtte de migratiebewegingen tussen Frankrijk en België toe, met extra aandacht voor de Gentenaars en de rol en invloed van de Gentse socialistische beweging.

De voorbije eeuwen is de grens tussen Frankrijk en België stelselmatig naar het noorden opgeschoven. Voor de mensen die in de streek woonden, had dat eigenlijk niet zo veel gevolgen: de eeuwenoude contacten in die regio bleven bestaan. De 19de eeuw bracht dramatische veranderingen: honderdduizenden Belgen, in hoofdzaak Vlamingen, trokken naar de industriële driehoek Rijsel-Tourcoing-Roubaix. Heel veel migranten gingen er wonen. In het laatste kwart van de 19de eeuw liepen de spanningen tussen de lokale bevolking en nieuwkomers soms hoog op.


Bij elke crisis in de Noord-Franse textielnijverheid werden de Belgen de zondebok met haatcampagnes in de lokale pers en soms massale vechtpartijen. In diezelfde periode probeerde de Franse overheid het nationale gevoel op allerlei wijzen op te krikken. De druk op de Belgen om Fransen te worden nam toe, net als de administratieve formaliteiten voor niet-Fransen. Voor veel mensen was de maat vol: ze keerden terug en gingen net over de grens wonen en werden pendelaars. De verbeterde transportmogelijkheden stimuleerden die evolutie. Dat de lonen in Frankrijk hoger lagen en tegelijk het leven in België goedkoper was, vormde wellicht de belangrijkste motor voor de sterke groei van het aantal grensarbeiders. In een stad als Menen steeg de bevolking op 20 jaar met bijna 60%. Het aantal grensarbeiders bereikte zijn hoogtepunt rond 1930, met ongeveer honderdduizend trokken ze dagelijks of wekelijks de grens over. Na de Tweede Wereldoorlog begon hun aantal stilaan te dalen: in de Noord-Franse textielnijverheid gingen heel veel banen verloren. Maar vooral: de ‘golden sixties’ kwamen eraan. Vlaanderen begon te industrialiseren, er kwam werk in eigen streek. De grensarbeid tussen Vlaanderen en Noord-Frankrijk is vandaag niet verdwenen, maar nu zijn het Fransen die de grens oversteken.
20130718_zuidwaartsEn dan was ons een tipje van de sluier beloofd over het muzikale luik van het Zuidwaarts-project. Het bleef bij een tipje. Componist en dirigent Dick van der Harst verzekerde ons dat het Orchestre International du Vetex en de zangers Sarah D’hondt, Gvantsa Gvasalia (Frankrijk-Georgië), Jean-Jacques Revillion (Frankrijk) en Marc Hauman nog hard aan het oefenen waren voor een schitterende première op 22 juli 2013. Marc Hauman, tekstschijver en zanger van Zuidwaarts, bracht ‘Spinsters van de vlasfabriek’ van Henri Van Daele, een lied waarvan we de melodie herkennen van ‘Op mijn mansarde’ zoals gezongen door Wannes Van De Velde. En op de trailer krijg je nog een muzikaal tipje, en dat klinkt er ook goed uit. Orchestre International du Vetex heb ik indertijd horen én zien optreden bij de opening van de Zebrastraat. Muziek en ambiance verzekerd.

Een aangename verrassing was het ‘optreden’ van het academisch duo Saartje Vanden Borre en Elien Declercq die heel collegiaal hun proefschriften over het Zuidwaarts-thema presenteerden.
Dr. Saartje Vanden Borre studeerde in 2007 af als licentiate Geschiedenis. In 2012 verdedigde zij succesvol haar proefschrift Vreemden op vertrouwd terrein. Het sociaal-culturele leven en de integratie van Belgische migranten in Noord-Frankrijk (1850-1914), dat werd voorbereid binnen het CHIR. Momenteel werkt zij zowel binnen de academische wereld (Cultuurgeschiedenis vanaf 1750) als in de erfgoedsector (Stichting de Bethune). (Bron: https://pav.kuleuven-kulak.be/opleidingen/info/2085)

Dr. Elien Declercq behaalde haar diploma Romaanse Taal- en Letterkunde met een eindverhandeling in de Spaanse literatuur aan de KU Leuven (2006-2007). In 2011 verdedigde zij haar proefschrift ‘Si no’ sang est d’la Belgique, no’ coeur est surmint français.’ Une analyse discursive des chansons populaires issues de la migration belge en France (1870-1914) over de literaire productie van Belgische migranten in Noord-Frankrijk. Momenteel is zij als vrijwillig wetenschappelijk medewerker verbonden aan het CHIR. (Bron: https://pav.kuleuven-kulak.be/opleidingen/info/2085)
En toen mochten we nog eens naar de televisiedocumentaire Zuidwaarts kijken…..en de eigen familiegeschiedenis uitpluizen op zoek naar ‘Fransmans’, grensarbeiders, seizoenarbeiders, oude en nieuwe migranten naar en van verre landen.
Afspraak dus op maandag 22 juli 2013 om 23u aan het Groot podium Bij Sint-Jacobs voor de première van het Zuidwaarts-concert. Niet te missen!


Dit artikel verscheen ook op Gentblogt (19.07.2013)