donderdag 16 oktober 2014

Armoede is een kwestie van ongelijkheid (Blog Action Day 2014)

Ter gelegenheid van de internationale Blog Action Day 2014 over ongelijkheid. Elk jaar rond 15 /16 oktober bloggen wereldwijd bloggers over hetzelfde thema. Iedere blogger zoals hij/zij gebekt is. In 2014 zijn dat er 1330 uit 111 landen. Ook vorige jaren deed ik  hieraan mee. Armoede is een kwestie van ongelijkheid.
 
WERELDDAG VAN VERZET TEGEN ARMOEDE | 17/10/14 | GENT

17 oktober is al meer dan 25 jaar de Werelddag van Verzet tegen Armoede.

In Gent slaan verschillende organisaties de handen ineen om elk jaar een brede verzetsdag te organiseren en het onrecht dat armoede is, meer onder de aandacht te brengen. Er vinden activiteiten plaats onder de Stadshal en het Sint-Pietersplein.

PROGRAMMA | STADSHAL
*********************************
Brede programmatie met muzikale optredens afgewisseld door getuigenissen over armoede:...

  16-17u: Nick Balthazar // Rauw en onbesproken// Gipsy Wolves.

 17-18u: Juan Pablo Lopez & Ann Vancoillie // De Voortmannen.
 18-19u: Turul // Junior Bauwens // Paul Couter & Wigbert // Kenneth Theunissen (Gentse Beiaard) met Ilse Heip, Metin Toplar en Kursat Zengin.
 19-20u: Gido Van Gent // Annelies Rutten // Flip Kowlier & Special Guest.
 20-22u: Documentaire met getuigenissen over armoede + Film 'The Gold Rush' (1925), met dank aan Film Fest Gent.  (meer info: http://bit.ly/1wyDhwP)


PROGRAMMA | SINT PIETERSPLEIN
********************************************
Hulde aan de slachtoffers van armoede, uitsluiting en geweld aan de Steen van de Mensenrechten (Sint-Pietersplein)

 Aanvang: 19u |  Aansluitend om 19.30u optocht naar de Stadshal

 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
De Werelddag van verzet tegen armoede is een samenwerking tussen:
Beweging van Mensen met Laag Inkomen en Kinderen //De Zuidpoort vzw // Vzw SIVI // OCMW Gent // Stad Gent // Samenlevingsopbouw Gent // Circa Cultuurcentrum Gent // VictoriaDeluxe Vzw // Intercultureel Netwerk Gent // KRAS Gent // Filmfestival Gent //CAW Oost-Vlaanderen // ABVV Oost-Vlaanderen // ACV Oost-Vlaanderen

 

zaterdag 16 augustus 2014

Vredesconcert ‘De soldaten worden troubadours’ – Sint-Niklaaskerk (Gent) – 09.08.2014

 

zaterdag 16 augustus 2014 9u00 | Frank Bombeke (tekst), Arnold Van Herreweghe (beeld) | reageer
Trefwoorden: , , , .
  
Voor het derde jaar op rij ving de jaarlijkse Hiroshima-Nagasaki herdenking, in een organisatie van Vredesoverleg Gent, aan met een (gratis) vredesconcert in de Gentse Sint-Niklaaskerk. Op zaterdag 9 augustus 2014 bracht De 2de Adem, kamerkoor voor hedendaagse muziek, onder leiding van Maarten Van Ingelgem voor een volle kerk het concert ‘Les soldats seront troubadours’ (de soldaten worden troubadours). Gentblogt was erbij. De muziek kunnen wij u niet laten horen, maar in woord en beeld willen we toch wat van de ingetogen sfeer in die prachtlocatie in de Gentse binnenstad overbrengen.

Naar aanleiding van de herdenking van de start van de Eerste Wereldoorlog die 100 jaar geleden, selecteerde De 2de Adem voor dit vredesconcert muziek rond verschillende gewapende conflicten uit de voorbije 100 jaar: de twee Wereldoorlogen, de Koude Oorlog, de oorlog in Irak en het Palestijns-Israëlisch conflict.
De titel voor dit programma ontleende De 2de Adem aan een lied van de Canadese singer-songwriter en dichter Raymond Lévesque, dat hij schreef naar aanleiding van de oorlog in Algerije. Quand les hommes vivront d’amour / Ce sera la paix sur la Terre / Les soldats seront troubadours (Als de mensen leven van de liefde / Dan zal er vrede op Aarde zijn / Dan worden de soldaten troubadours).

Troubadours van de vrede, elk op hun manier, waren de tekstschrijvers en componisten van de stukken én de uitvoerders die in het veertig minuten durend concert aan bod kwamen. Het zal zeker blijven hangen bij het gemengd publiek van vredesactivisten, fans van De 2de Adem, muziekliefhebbers, toeristen en toevallige passanten.

Jean-Pierre De Vent opende met de trompetsolo “The Last Post”, traditioneel gespeeld als laatste eer voor gesneuvelde Britse en geallieerde soldaten, het deel gewijd aan WO I. De overtuigde pacifist Benjamin Britten (1913-1976) componeerde met War Requiem, opus 99 (1962) een niet-kerkelijk requiem opgedragen aan vier oorlogsslachtoffers. En zo luidt het in “Requiem Aeternam” Heer geef hen de eeuwige rust / laat het licht voor altijd op hen schijnen. Men zal u loven God, in Zion: en men zal u eren in Jerusalem; hoor mijn gebed, alle lichamen zullen tot U komen.

Met de naderende oorlog voor ogen schreef Maurice Ravel (1875-1937) tekst én muziek van “Trois beaux oiseaux du Paradis” uit Trois Chansons (1914). Pieter Van Ingelgem op orgel en de Japanse sopraansolo Kyoko Ishida (in het zwart) als verteller op het doksaal, Jean-Pierre De Vent op trompet en Lisa Couck op buisklokken en natuurlijk De 2de Adem (in zwart en wit) vulden de kerk met drie mooie paradijsvogels in de kleuren van de Franse driekleur (mooier dan hemelsblauw, wit als sneeuw, een karmozijnroden hart). Om dan te besluiten met Mijn vriend is naar de oorlog. Ik voel mijn hart verkillen. Breng het ook hier.

In 1941 schreef de Franse componist Olivier Messiaen (1908-1992) in Duitse krijgsgevangenschap tijdens WO II (1939/40 – 1945) zijn beroemd geworden Quatuor pour la fin du temps (1941). Een aantal delen zijn bewerkingen van composities die hij in vredestijd schreef, zo ook “Louange à l’Eternité de Jésus” (Ode aan de oneindigheid van Jezus). De eeuwigheidsgedachte krijgt door de koorademhaling en de langzaam pulserende begeleiding door de orgelpartij een extra dimensie. Infiniment lent, extatique (oneindig langzaam, extatisch) zoals Messiaen boven de partituur als karakteraanduiding schreef. En zo was het ook.

Met Blut ist durch die Strassen geflossen’ (1972) brengen de Duitsers Günter Kunert (tekst) en Kurt Schwaen (muziek – 1909-2007) de Koude Oorlog (1945 – 1991)in herinnering. Je strijdt niet zoals zij voor een vreemde welvaart, jij bent in de stad groot en grijs en goed.

Lettre à une mère (2006) van de Amerikaanse componist Timothy Brown (° 1965) verwijst naar de brief die de familie van een gesneuvelde USA-soldaat ontvangt. De Frans-Canadese Martine Ardiles schreef dit gedicht als aanklacht over de oorlog in Irak (2003-2011). Dezelfde president George Bush die de oorlog opstartte, zal ook de brief met het overlijdensbericht (moeten) ondertekenen. Hij heeft de zachte blik van goede mensen. Ik kan u dit verzekeren, want ik ben het die hem gedood heeft. Cynischer kan het eigenlijk niet.

En om de actualiteit met het Palestijns-Israëlisch conflict (1948 – ….) helemaal tot in de concertzaal te brengen, vertolkte De 2de Adem Trouble (2011), een eigen compositie van hun dirigent. Maarten Van Ingelgem (° 1976) schreef dit voor een concert bij de opening van de fototentoonstelling ‘Ground’ van Bruno Stevens in de Gentse Sint-Pietersabdij. ‘Ground’ wordt het magnum opus over het conflict van de eeuw genoemd. Het is een fotoreeks waarin de fotograaf de oogst presenteert van tien jaar fotograferen in Israël en Palestina.

 De tekst is van de schrijfster-activiste Arundhati Roy die in 2004 de Sydney Peace Prize toegekend kreeg vanwege de geweldloosheid van haar activisme. Met deze boodschap én oproep tot politieke actie besloot dit beklijvende vredesconcert. Het probleem is dat /eens je het gezien hebt, / je het niet kan ‘wegzien’. / En eens je het gezien hebt, /wordt zwijgen en niets zeggen / even politieke actie als spreken.

http://vredesoverleggent.org/
http://www.de2deadem.info/
https://www.facebook.com/kyoko.ishida.948

donderdag 14 augustus 2014

Hiroshima-Nagasaki herdenking op Gras- en Korenlei – 9 augustus 2014

 

donderdag 14 augustus 2014 11u43 | Frank Bombeke (tekst), Arnold Van Herreweghe (beeld) | 3 reacties
Trefwoorden: , , .
“ ’t Zijn harde tijden, als d’ oorlog woedt in ’t land”, zo citeerde mijn grootvader uit een gedicht over de waan van de oorlog. Het is niet vanzelfsprekend om 69 jaar na datum de slachtoffers van de nucleaire bombardementen op de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki te gedenken, zeker niet nu de oorlog volop woedt. Strikt genomen niet in eigen land, maar toch aan de Europese grenzen (Oekraïne/Rusland) en alleszins binnen het bereik van de sociale media (Syrië/Irak, Palestina-Israël) en in de harten van de mens. Het doet pijn om uitgerekend 100 jaar na het uitbreken van WO I geconfronteerd te worden met (opnieuw) de onmacht van de wereldgemeenschap om aan die ‘mediagenieke’ conflicten én de andere conflicten die nu even onder de radar blijven, een eind te maken.

De jaarlijkse Hiroshima-Nagasakiherdenking in de Gentse binnenstad is een initiatief van Vredesoverleg Gent om de honderdduizenden slachtoffers van de kernwapens te gedenken én te streven naar algemene nucleaire ontwapening.

 Na het vredesconcert met De 2de Adem in de Sint-Niklaaskerk werd de herdenking verder gezet met veel én aandachtig volk aan de Gras- en Korenlei aan de Sint-Michielshelling, twee korte toespraken en de tewaterlating van lampionnen op het water van de Leie om de doden te herdenken.

Namens het Gents stadsbestuur dankte schepen en waarnemend burgemeester Elke Decruynaere het Vredesoverleg Gent om de aandacht te blijven vestigen op de nucleaire gruwel (kernenergie, kernafval, kernwapens, kernrampen) en de impact ervan op toekomstige generaties. Elke Decruynaere bekeek deze herdenking door de ogen van een kind. In al hun onschuld en kwetsbaarheid staan kinderen symbool voor de waanzin van de oorlog die iedereen en alles treft. Zowel militaire als burgerlijke doelwitten, zowel moeders, vaders, zonen en dochters. En eens moet je dat oorlogsverhaal, soms gedwongen door de onvermijdbare actualiteit zoals nu in Gaza, toch aan je kinderen vertellen. Omdat je hoopt dat door niet te vergeten, de geschiedenis zich niet zal herhalen.

Elke Decruynaere wil de kernwapens de wereld uit. Want hun dreiging blijft. In plaats van te investeren in steeds dodelijker technologie moeten we juist investeren in diplomatie en overleg.

 De wereld staat opnieuw in brand. We slagen er als mensheid niet in om genocides voor te zijn, militair opbod te ontkrachten. En ze verwees naar Abdullah, een jongetje (uit België?) op het Tv-nieuws van die dag, dat later geen kapper of brandweer man wilde worden, maar de keuze had tussen jihadstrijder of martelaar bij een aanslag.

 Tot slot deed schepen Decruynaere een dubbele oproep. Laat deze bijeenkomst niet louter een herdenking maar ook een actie zijn, een krachtige oproep om kernwapens de wereld uit te bannen. En laat kinderen nog kind zijn. Laat ouders niet vrezen voor het leven van hun dochter, van hun zonen.
Pieter Teirlinck wees er namens Vredesoverleg Gent op dat er nog steeds 16.000 kernwapens zijn op de wereld. Daarvan liggen er 20 Amerikaanse kernwapens in België, elk 10 maal krachtiger dan de bom op Hiroshima. Nochtans ondertekende ook België 44 jaar geleden het zogenaamde non-proliferatieverdag (niet-verspreidingsverdrag) waarin de kernwapenstaten beloofden te ontwapenen, en de niet-kernwapenstaten in ruil beloofden zich geen kernwapens aan te schaffen.

 Verder moesten er volgens dit verdrag onderhandelingen beginnen, die moeten leiden tot een verbod op kernwapens. België is in deze niet de flinkste van de klas, toont geen initiatief of werkt ronduit tegen. Het schendt bovendien het artikel 2 van het verdrag dat de opslag van kernwapens in een niet-kernwapenstaat als België verbiedt. En als klap op de vuurpijl bereidt België de aankoop ter waarde van 6 miljard euro voor van nieuwe gevechtsvliegtuigen F35 die de gemoderniseerde kernbommen moeten ‘afleveren’.

België kan op de nieuwe herzieningsconferentie in 2015 over kernwapens in New York geen schitterend palmares voorleggen. Dan scoorden landen als bijvoorbeeld Oostenrijk en de Marshalleilanden beter. Pieter Teirlinck deed een oproep tot de aanwezige gemeenteraadsleden en parlementsleden (wij zagen er van sp.a, CD&V en Groen – sorry voor de anderen die we in het talrijke publiek niet onmiddellijk opmerkten) om ervoor te zorgen dat de toekomstige federale regering zich engageert om het starten van een kernwapenconventie mogelijk te maken. Ook moet de nieuwe regering met de Verenigde Staten afspraken maken om zo snel mogelijk hun kernwapens terug te trekken uit ons land. Pieter Teirlinck riep het brede middenveld op om nee te zeggen tegen de mogelijke aankoop van de nieuwe F35-vliegtuigen.

Na de toespraken lieten de aanwezigen 69 lampionnen (1 voor elk jaar sinds de kernbommen op Japan) te water om naar Oosterse gewoonte de doden van Hiroshima en Nagasaki en bij uitbreiding alle oorlogsslachtoffers te gedenken. De ingetogen ceremonie werd van op de houten gondel van Viadagio vzw van Ip Man muzikaal begeleid door de Japanse sopraan Kyoko Ishida en de harpiste Lakhsmi Mathieu. Heel toepasselijk hoorden we van Lakhsmi het lied Twee Koningskinderen “Het waren twee koningskinderen, zij hadden malkander zo lief. Zij konden bijeen niet komen, het water was veel te diep.”

http://vredesoverleggent.org/
http://www.de2deadem.info/
https://www.facebook.com/kyoko.ishida.948
http://www.lakshmi.be/
http://www.viadagio.be/

Dit artikel werd eerst gepubliceerd op Gentblogt op 14.08.2014

vrijdag 8 augustus 2014

Hiroshima-Nagasaki Vredesconcert in de Sint-Niklaaskerk

 

Op zaterdag 9 augustus 2014 om 21u kan u genieten van een (gratis) Vredesconcert in de Sint-Niklaaskerk, het culturele luik van de jaarlijkse Hiroshima-Nagasaki-herdenking, in een organisatie van Vredesoverleg Gent.

De 2de Adem, kamerkoor voor hedendaagse muziek o.l.v. Maarten Van Ingelgem, tekent voor de tweede maal present voor een Hiroshima-Nagasaki Vredesconcert. Vorig jaar brachten ze voor een volledig gevulde Sint-Niklaaskerk een zeer geslaagd en gewaardeerd concert. Dit jaar brengt De 2de Adem een selectie uit hun nieuw programma Les soldats seront troubadours (De soldaten worden troubadours), gecreëerd naar aanleiding van 100 jaar Eerste Wereldoorlog.
Gentblogt ging tijdens de Gentse Feesten voor u al op muzikale verkenning. Op dinsdag 22 juli 2014 om 22 u.(!) liep de Sint-Pieterskerk goed vol voor het concert Les soldats seront troubadours, een initiatief van de Stuurgroep Van Peteghem-orgel van de Onze-Lieve-Vrouw-Sint-Pieterskerk Gent. De 2de Adem en de bekende Vlaamse organist en improvisator Kristiaan Van Ingelgem (vader van de dirigent) selecteerden muziek rond tien oorlogen, van bij de Romeinen, over Jeanne d’Arc, de beide wereldoorlogen tot de oorlog in Irak en het aanslepende Palestijns-Israëlisch conflict.

 Het koor trad op in wisselende opstellingen, op het doksaal, vooraan en achteraan in de kerk en in verschillende samenstellingen met orgel en met koorleden-muzikanten. Een degelijk uitgewerkte brochure met tekst, vertaling en context van de liederen ondersteunde de uitvoering. De programmabrochure is een hebbeding, het concert zelf één dat je ‘bijgewoond moet hebben’.

In een niet-chronologische volgorde passeerden 10 stukken de revue. Op het Vredesconcert van aanstaande zaterdag 9 augustus zal u hieruit een selectie van 4 stukken ten gehore krijgen. “Requiem Aeternam” uit War Requiem (1962) van Benjamin Britten, “Trois Beaux Oiseaux du Paradis” uit Trois Chansons (1914) van Maurice Ravel en de Last Post verwijzen naar de Eerste Wereldoorlog. De Koude Oorlog (1945-1991) komt aan bod in “Blut ist durch die Strassen geflossen” uit In den stolzen Städten (1972) van de Duitse componist Kurt Schwaen. Dirigent Maarten Van Ingelgem componeerde zelf Trouble (2011) over het Palestijns-Israëlisch conflict (1948-….). En u zult ook Lettre à une mère (2006) van de Amerikaanse componist Timothy Brown horen.

Op dit vredesconcert mag u extra’s verwachten vanwege de organist Pieter Van Ingelgem (broer van) en de Japanse sopraan Kyoko Ishida die er vorig jaar ook bij was.

 Aansluitend op het concert zijn er aan de Korenlei rond 21.50 u. korte toespraken door Pieter Teirlinck namens Vredesoverleg Gent en door waarnemend burgemeester Elke Decruynaere namens het Gentse stadsbestuur. Daarna laten de aanwezigen drijvende lampions te water op de Leie om de slachtoffers van de nucleaire aanvallen op Hiroshima en Nagasaki in 1945 te herdenken. Lakshmi (harp) en Kyoko Ishida (zang) staan in de authentieke houten boot van Viadagio vzw van Ip Man in voor de muzikale omlijsting van dit tweede luik van de herdenking.

Dit artikel werd eerst gepubliceerd in Gentblogt op 08.08.2014

donderdag 24 juli 2014

Groot Liedboek Wannes Van de Velde bij Trefpunt

 

donderdag 24 juli 2014 18u00 | Frank Bombeke (tekst), Arnold Van Herreweghe (beeld) | reageer
Trefwoorden: , .
gentse-feesten 2014 Dree Peeremans, biograaf en goede vriend van de in 2008 overleden Wannes Van de Velde, bracht eind 2013 – samen met een aantal anderen uit Wannes’ entourage – het ‘Groot Liedboek’ uit: maar liefst 600 bladzijden (on)uitgegeven liederen van de meester-volkszanger. “Zodat zijn erfgoed levend zou blijven, dat men zijn liederen zou blijven zingen” En zo geschiedde op dinsdag 22 juli op het Groot Podium van Trefpunt vzw Bij Sint-Jacobs. Geen treurnis, maar een aangename muzikale herinnering met een aandachtig –en dankbaar – publiek. Wat er op die mooie zomeravond gezongen werd? De titels die ik me zeker herinner: Café Brueghel, Café met de rode gordijnen, Ik wil een stalen boor gaan kopen, Stadscoupletten, en om af te sluiten de meezinger ‘k Stond voor de brug van Willebroek. Terwijl ik hier een verzamel-cd en vinyl-platen met muziek van Wannes Van de Velde draai, toch nog een praatje bij een plaatje van Gentblogt-fotograaf Arnold Van Herreweghe.

‘Ne zanger is een groep
Wannes-1
Van links naar rechts Kevin van Staeyen, Koen De Cauter, Hans Mortelmans, An Heynen (‘Groepsportret met dame’, cf. Heinrich Böll), Marc Hauman, Jan De Smet, Bernard van Lent (‘Ik wil een stalen boor gaan kopen’ uit Mistero Buffo), Walter Poppeliers

Jan De Smet, mét hoed
Wannes-2

Kevin van Staeyen, Koen De Cauter en Hans Mortelmans
Wannes-3

An Heynen en Marc Hauman
Wannes-4

Kevin van Staeyen, met Wannes-stem
Wannes-5

Marc Hauman
Wannes-6

Jazzy Koen De Cauter
Wannes-7

 Dit artikel werd eerst gepubliceerd op Gentblogt op 24.07.2014

woensdag 23 juli 2014

Prijs Jaap Kruithof 2014 voor Internationale vakbond van huispersoneel

 

woensdag 23 juli 2014 14u55 | Frank Bombeke (tekst), Arnold Van Herreweghe (beeld) | 2 reacties
Trefwoorden: , , .
De uitreiking van de Prijs voor de Democratie en de Prijs Jaap Kruithof tijdens de Gentse Feesten is vaste – jaarlijkse –kost op 21 juli, nationale feestdag. Een druilregen kon de ‘verenigde democraten’ ook dit jaar niet tegenhouden om Bij Sint-Jacobs hulde te brengen aan de voorvechters voor democratie. Na een muzikale intro door Aranis lichtte juryvoorzitter Eric Goeman de motivatie van de jury toe.

De 400 miljoen vrouwen van International Domestic Workers’ Federation (IDWF)
Maakt de jury van de Prijzen het definitief goed met de vrouwen door de Prijs Jaap Kruithof dit jaar toe te kennen aan het wereldvakverbond van huishoudpersoneel, het International Domestic Workers’ Federation (IDWF)? IDWF is de eerste en enige vakbond volledig in handen van vrouwen en vertegenwoordigt in één klap 400 miljoen huishoudelijk werkers, voor 90% vrouwen.

De jury wil met de prijs, gesymboliseerd door een ‘wisselbeeld’, ditmaal van beeldhouwer Frans Wuytack, de nieuwe vakbond een steuntje in de rug geven en de aandacht van een groter publiek vestigen op de schrijnende arbeids- en levensomstandigheden waarin honderden miljoen huishoudwerkers op dit ogenblik leven en werken. Het slagen van deze syndicale organisatie is een noodzakelijke stap om het dagelijks leven van honderden miljoenen huishoudwerkers – vooral vrouwen – te verbeteren en om een einde te maken aan de brutaalste vormen van uitbuiting.

 In de jaren ’70 voerde de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) voor het eerst een debat over huishoudelijk werk. Toen raakten werknemers, werkgevers en overheid het niet eens over de arbeidsnormen. In 2008 nam de ILO de beslissing om toch normen op te leggen. In 2011 werd Conventie 189, de Convention for decent work for domestic workers, door de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) goedgekeurd.

Een grote stap in de goede richting, dacht men. Het zag ernaar uit dat er eindelijk betere werkomstandigheden zouden komen voor huishoudwerksters. Zo moest er vanaf dan een formeel contract worden opgemaakt tussen de werkgever en werknemer, verwierven huishoudsters recht op sociale bescherming, weekendrust, en een werkdag van acht uur. Maar twee jaar later is het akkoord nog maar in een beperkt aantal landen geratificeerd…..en nog steeds niet in België!
Huishoudelijk personeel is een onzichtbare groep die gemakkelijk over het hoofd gezien wordt. Ze hebben geen stem om zich te laten horen. Het is gemakkelijk om te doen alsof deze mensen niet bestaan.

Op 28 oktober 2013 is de eerste wereldvakbond van huishoudpersoneel, het International Domestic Workers’ Federation (IDWF) opgericht. Het oprichtingscongres in november 2013 ging door in Montevideo in Uruguay, het eerste land trouwens die de conventie 189 geratificeerd heeft.
Het IDWF staat voor enorme uitdagingen. Van de 53 miljoen personen werkzaam in de huishoudsector moet het overgrote deel nog georganiseerd worden. De ratificering in zoveel mogelijk landen van conventie 189 van de Internationale Arbeidsorganisatie die de rechten van huishoudpersoneel regelt staat hoog op de agenda. Maar ook de strijd tegen mensenhandel en kinderarbeid is prioritair.

 Deze wereldvakbond was sinds 2005 in opbouw. Eerst werd een informeel netwerk van huishoudpersoneel gevormd, het International Domestic Workers’ Network (IDWN) dat de drijvende kracht was achter de goedkeuring van Conventie 189 op de Internationale Arbeidsconferentie in 2011. Op het voorbije congres van IDWN werd het netwerk omgevormd tot een internationale vakbondsfederatie, het International Domestic Workers’ Federation (IDWF). Ondanks het feit dat IDWF pas in november 2014 haar eerste verjaardag viert, zijn er ondertussen al 47 organisaties uit 40 landen uit alle hoeken van de wereld aangesloten. Ook de Indiase Nationale Beweging voor Huispersoneel (National Domestic Workers Movement – NDWM) van onder andere zuster Jeanne Devos, waarover we op 3 mei 2011 op Gentblogt berichtten heeft zich ondertussen ook omgevormd tot een vakbond en zich aangesloten bij IDWF.

Er is een democratisch verkozen leiding met vertegenwoordigsters uit alle continenten. 187 hoofdzakelijk vrouwelijke vertegenwoordigsters uit 55 landen waren bij deze historische gebeurtenis aanwezig. In een sector met weinig syndicale traditie moet de nieuwe wereldfederatie zijn democratisch karakter uitbreiden en consolideren. De regionale werkingen moeten worden uitgebreid en er moet bovendien gewerkt worden aan allianties met de traditionele vakbonden.

Pia Stalpaert, voorzitter ACV Voeding & Diensten, nam namens IDWF de prijs in ontvangst uit handen van Paul Pataer namens de vorige laureaat 2013 Beweging Recht op Wonen (BROW). Ook vandaag komen dromen nog uit, aldus Pia Stalpaert. De oprichting en het ontstaan van deze nieuwe wereldvakbond is eigenlijk een fantastisch mooi verhaal. In onze hedendaagse wereld is het mogelijk geweest om een verdrukte groep op enkele jaren tijd te laten uitgroeien tot de meest besproken groep uit de internationale wereld van arbeid en arbeidsrelaties. Huishoudsters die tot voor kort niet eens erkend werden, als volwaardige werknemers, die in heel wat landen zelfs niet mogen toetreden tot een vakbond, die uitgesloten worden van alle sociale rechten, zijn er in geslaagd om een eigen vakbond op te richten. Stel je voor: een wereldvakbond van huishoudsters.

Tijdens het oprichtingscongres in november 2013 in Uruguay heeft IDWF een ambitieus vijfjaren uitgewerkt met twee grote componenten. Vooreerst wil IDWF de huisarbeidsters aanmoedigen en versterken om zich te organiseren in vakbonden of in andere organisaties om hun belangen beter te verdedigen. Daarnaast wil de nieuwe wereldvakbond campagne voeren zodat alle landen de conventie voor waardig werk voor huisarbeidsters, die in juni 2011 door de internationale arbeidsorganisatie werd aangenomen, ratificeert en omzet in eigen nationale wetgeving.

 Zodat alle huisarbeidsters waar ook ter wereld dezelfde rechten hebben en gerespecteerd en aanzien worden als volwaardige werknemers en niet meer aanzien worden als hulpje of meid. Maar dat zij als werknemers worden aanzien met een eigen statuut, met eigen conventies en volledige toegang tot de sociale zekerheid met inbegrip van moederschapsbescherming en een evenwichtige balans tussen arbeid en gezin.

En België?
In België kon men onder andere via het systeem van de dienstencheques voor heel wat huishoudsters een degelijk loon en een goed sociaal statuut afdwingen. Maar ook in België gebeurt nog heel wat huishoudelijk werk door werknemers zonder papieren.

 Pia Stalpaert deed een oproep naar alle volgende regeringen In België om de conventie voor huisarbeid eindelijk (en allemaal) te ratificeren. Die afspraak was trouwens opgenomen in het zogenaamde Vlinderakkoord. Een ratificatie door België is niet alleen belangrijk voor de huisarbeidsters in eigen land, maar is een bijzonder belangrijk signaal naar de Europese Unie, om sociale dumping en de commercie van huishoudsters binnen Europa aan banden te leggen.
De toekenning van de Jaap Kruithof prijs is voor alle organisaties die zich verenigd hebben in de International Domestic Workers Federation een enorme vorm van waardering en erkenning. Het is een stimulans om verder aan de weg te timmeren. Vol trots aanvaardde Pia Stalpaert namens de krachtige vrouwen aan het hoofd van IDWF de Prijs Jaap Kruithof 2014.

Dit artikel werd eerst gepubliceerd op Gentblogt op 23.07.2014

Prijs voor de Democratie 2014 voor Lydia Chagoll

 

woensdag 23 juli 2014 14u55 | Frank Bombeke (tekst), Arnold Van Herreweghe (beeld) | 2 reacties
Trefwoorden: , , .
  
De uitreiking van de Prijs voor de Democratie en de Prijs Jaap Kruithof tijdens de Gentse Feesten is vaste – jaarlijkse –kost op 21 juli, nationale feestdag. Een druilregen kon de ‘verenigde democraten’ ook dit jaar niet tegenhouden om Bij Sint-Jacobs hulde te brengen aan de voorvechters voor democratie. Na een muzikale intro door Aranis lichtte juryvoorzitter Eric Goeman de motivatie van de jury toe.

Lydia Chagoll vraagt aandacht voor Sinti en Roma
 Nog voor de heisa van Landen waar de burgemeester de rondtrekkende woonwagenbewoners met een geluidsbombardement wilde verdrijven, had de jury de Prijs voor de Democratie 2014 al toegekend aan Lydia Chagoll. Net voor haar inzet voor onder meer de Sinti en Roma. Een zekere profetische gave lijkt de jury niet vreemd.

Lydia Chagoll is danseres, choreografe, actrice, documentairemaakster en schrijfster. Ze was lang de partner van Frans Buyens (1924-2004) en samen deelden ze de verontwaardiging over het onrecht in deze wereld. Maar beiden zochten onafgebroken hoe ze met teksten, documentaires en films met deze verontwaardiging konden omgaan. Zo produceerde Lydia Chagoll op 82-jarige leeftijd produceerde de documentaire ‘Ma Bister’. Ma Bister (herinnering in het Romani) is een knap gedocumenteerde historische film over het leven in Europa van de Sinti en de Roma doorheen de eeuwen. Ze legt de vroegste vervolging van Roma en Sinti vast, brengt de gruwelen van de ‘zigeuner’genocide in beeld en werpt een lijn naar vandaag. Over de ‘zigeuner’genocide tijdens de naziperiode schreef zij ook een boek ” ‘Zigeuners’: Sinti en Roma onder het hakenkruis” (ook te leen in de Stedelijke Openbare Bibliotheek Gent).

‘De waarheid kennen is zo belangrijk om de link met vandaag te zien’ zegt Chagoll. In al haar werk scherpt ze ons geheugen aan. ‘Om niet te vergeten’ zegt ze. ‘Nog steeds hebben de Roma en Sinti geen eigen herdenkingsdag in Europa. In Auschwitz-Birkenau kwam er pas in 2002 een herdenkingsteken voor zigeuners. En Berlijn hield voor het eerst een aparte herdenking voor de vervolgde zigeuners in 2012.’

Lydia Chagoll kwam als achtjarig joods kind na de Duitse inval op 10 mei 1940 uiteindelijk terecht in een Japans kamp in Indonesië, naast de ‘zigeuner’vervolging nog een vergeten hoofdstuk in onze recente geschiedenis. Het werd een lange vluchtroute, een lijdensweg die ze herkent in de verhalen van de vluchtelingen van vandaag. Haar oorlogservaring heeft zes en een half jaar geduurd, tot november 1946. Het zal haar blijvend motiveren om op te komen voor vergeten groepen.
Voor Chagoll is het overduidelijk dat ook op de Sinti en Roma genocide (volkerenmoord) werd gepleegd door het naziregime. ‘Zigeuners’ werden opgepakt en vermoord, lang voor het decreet van Himmler, die in 1943 beval om ze te deporteren. Duitsland bleef lange tijd beweren dat ‘zigeuners’ werden opgesloten omdat ze zogenaamde asocialen en criminelen waren. 37 jaar heeft het geduurd voor ze door Duitsland werden erkend als raciaal vervolgden.’

Chagoll ziet hoe het vandaag opnieuw gebeurt. ‘Samenlevingen weten nog steeds niet hoe ze moeten omgaan met mensen die uit een ander onbekend leven komen dan het hunne.’ “Onze burgersamenlevingen zijn overgereguleerd. Wie van de norm afwijkt, past niet in het systeem. Daar is men niet meer in geïnteresseerd. Neem nu de woonwagenbewoners. In Nederland mogen ze in caravans wonen, maar dan zonder wielen. Dat lokt natuurlijk bij sommigen protest uit. We trekken de haren uit het hoofd omdat we het niet snappen: willen ze nu vast gaan wonen of net rondtrekken? We zien het en-en-verhaal niet.’

“Wat doen wij, keurige burgers, tijdens de grote vakantie? We nemen een caravan en gaan trekken. Of we gaan speciaal naar Ierland om er met paard en huifkar, liefst twee maanden, rond te rijden. Dan voelen we ons vrij.’

Toen ze in 1973 regisseur en documentairemaker Frans Buyens ontmoette, begon voor Chagoll een nieuw hoofdstuk in haar leven. Via haar levensgezel zette ze stappen in de audiovisuele wereld, ze werd zijn assistente. Hij was het die haar aanmoedigde om zelf docufilms te maken. Zo maakte Chagoll “In naam van de Führer”, een prijzen winnende film over hoe oorlog beleefd wordt door kinderen – een omvangrijke groep die in de oorlogsliteratuur vaak over het hoofd gezien werd.
Het echtpaar begon de productie van tal van documentaires over het nazisme en het Derde Rijk, de rol van keizer Hirohito tijdens de oorlog en over de stakingen van 1960 en de sociale strijd. Haar filmografie vermeldt niet alleen “In de naam van de Führer” (1997) en “Ma Bister (herinnering)”(2014), maar ook “Voor de glimlach van een kind” (1982), een film over geweld tegen kinderen, gespeeld door poppen. Lydia Chagoll is doctor honoris causa van de Vrije Universiteit Brussel.

‘De jury bekroont Lydia Chagoll voor haar onvermoeibare inzet voor een betere wereld, waarbij ze de herinnering aan het verleden wil levend houden om de levenden te blijven herinneren aan wat vergeten dreigt te worden. En ook telkens sociale groepen die vergeten worden bij herdenkingen hun plaats in de geschiedenis wil toekennen zoals kinderen en zigeuners.Bovenal blijft zij ook een groot strijdster tegen racisme en fascisme niet alleen in het verleden maar tot in het heden, waarbij zij ook blijft waarschuwen tegen populisme en nationalisme.’, aldus de motivatie van de jury.

 Lydia Chagoll mag een beeldje van beeldhouwer-zanger Walter De Buck, bij wijze van ‘wisselbeker’, een jaar lang bij haar thuis bewonderen. De laureate was op welverdiende vakantie. Dus nam Walter Zinzen, laureaat van de Prijs voor de Democratie 2001, het ‘wisselbeeld’ plaatsvervangend in ontvangst uit de handen Frederic Vanhauwaert, algemeen coördinator van het Netwerk tegen Armoede, de laureaat van 2013. Frederic Vanhauwaert deed bij die gelegenheid een oproep om blijvend aandacht te hebben voor de steeds stijgende (kinder)armoede.
Walter Zinzen feliciteerde vooreerst de jury omdat eindelijk nog eens een vrouw de Prijs mag ontvangen. Enkel Paula D’Hondt, Régine Beer, Carla Ronkes, Chris Bens gingen Lydia Chagoll voor. Zij past volledig in het rijtje, hoe klein dit ook is. Net zoals haar Prijs-voorgangsters dat elk op hun manier deden en doen heeft Chagoll haar leven lang racisme, discriminatie, uitsluiting en haat bestreden.

Chagoll deed – en doet- het met kunst en dan vooral met film en literatuur zoals haar recentste Ma Bister, trouwens een voorname factor om haar te bekronen. Heel haar leven lang heeft ze beschreven en verfilmd hoe vooral kinderen, vrouwen en zigeuners hebben geleden onder het naziregime. Dat gaf haar dan ook het morele recht om zich te mengen in de controverse die ontstond nadat Wim Distelmans een studiereis naar Auschwitz had aangekondigd. Zonder enig voorbehoud steunde ze Distelmans, toen die het slachtoffer werd van kwaadaardige en schandelijke verdachtmakingen. Luidop en duidelijk spreken, niet angstvallig zwijgen, dat is wat we moeten doen in deze tijden waar de leugen te vaak regeert, aldus de oproep van Walter Zinzen

De jury van de Prijs voor de Democratie kreeg nog meer pluimen. De jury onderstreept met de Prijs voor Chagoll de rol en het belang van de cultuur voor de opbouw van een harmonieuze samenleving, zoals die andere laureate van de Prijs, Paula D’Hondt, het noemde. Cultuur is geen “linkse” hobby, zoals de herauten van een kille, egoïstische, kale samenleving het noemen. Cultuur is als eten en drinken in een democratie, die naam waardig. Wat zal het lot zijn van de cultuur in het programma van de nieuwe Vlaamse regering? En hoeveel vakbondsleiders en ondernemers beseffen dat “Kunst Veredelt” zoals het in de feestzaal van de Vooruit, goed leesbaar voor iedereen, staat aangegeven?

 Zinzen loofde tenslotte ook de jury omdat ze met de Prijs voor de bejaarde Lydia Chagoll ook een signaal dat de vergrijzing niet noodzakelijk een probleem hoeft te zijn. Integendeel. Vijftig-, zestig-, zeventig- en tachtigplussers kunnen de samenleving nog heel bieden, niet alleen door hun ervaring, maar ook door hun creativiteit, door hun inzet, door hun gedrevenheid. Iedereen heeft wel minstens één talent. Ervoor zorgen dat iedereen, jong of oud, man of vrouw, hier geboren of elders, dat talent tot bloei kan brengen: ook dat is democratie. Ook dat heeft Lydia Chagoll haar leven lang nagestreefd.

Dit artikel werd eerst gepubliceerd op Gentblogt op 23 juli 2014