Geert Lambert (SLP): "Niet een beetje socialist en een beetje liberaal zoals andere partijen" (Indymedia - Christophe - 27 mei 2009 – 16:12)
BRUSSEL -- Geert Lambert kijkt het hoofdschuddend aan. "Als mensen zo ontgoocheld zijn in bepaalde politici, waarom blijven ze dan altijd op de zelfde stemmen?" Lambert is nog één van die politici die zich eerder laat leiden door verontwaardiging en ergernis dan door strategische overwegingen. Maar geraak je daarmee in het parlement en kan je daar een onafhankelijke partij met een origineel programma mee opbouwen? 7 juni zal het uitwijzen.
Nu banken instorten, het economisch systeem op zijn grondvesten davert en het liberalisme met de vinger wordt gewezen, richt u een nieuwe liberale partij op. Slechte timing?“Correctie. SLP een sociaal-liberale partij. Sommigen hebben de neiging om ons in een of andere hoek te drummen. Soms is dat zelfs de hoek van radicaal-links. Maar laat het duidelijk zijn: het verhaal van Peter Mertens of van Erik De Bruyn is ons verhaal niet. Maar dat van VLD'ster Annick De Ridder die liefst alle openbaar vervoer wil afschaffen, is ook ons verhaal niet. Fundamenteel aan ons verhaal is juist dat we die klassieke tegenstellingen overstijgen. SLP is hét antwoord op de crisis van het klassieke economische liberalisme.”
“Wij zijn allesbehalve tegen de overheid. SLP is voor een correcte overheid en dat staat diametraal tegenover het pleidooi voor een minimal state. Maar wij vinden ook niet dat alles moet genationaliseerd worden. De overheid zal bijna overal moeten ingrijpen om minstens een kader te schetsen. De overheid moet scheidsrechter zijn door regels op te leggen, een spelverdeler - bijvoorbeeld door met subsidies bedrijven te stimuleren in een ecologische richting - en ten slotte ook verzorger op het moment dat mensen uit de boot vallen.”
Maar zo'n gecorrigeerd liberalisme zie je toch ook bij Guy Verhofstadt en Frank Vandenbroucke en eveneens bij Yves Leterme. Gaat SLP mee drummen in het centrum?
“Op economisch vlak ben ik voor een gecorrigeerde markteconomie. Op bepaalde punten wijk ik daarmee niet af van die politici die je daar vernoemt. Ik ga daar niet over zwanzen. Alleen merk ik dat ik bij geen van die drie grote partijen weet wat ik koop. Als ik sp.a stem, kies ik dan voor Erik De Bruyn of voor Frank Vandenbroucke? Als ik met Verhofstadt debatteer over pakweg Opel in Antwerpen hoor ik een totaal andere mening dan als ik daarover met Annick De Ridder praat. En als je babbelt met Bart Tommelein zal de mening die je hoort afhangen van het moment of van het publiek. Dat is mijn fundamenteel probleem met die partijen. Ik noem die politici ook de kwakzalvers van de politiek omdat ze zo enorm dogmatisch denken. Als het crisis is moeten we de belastingen verlagen en als het goed gaat moeten we ze ook verlagen, zegt de VLD. Dat zijn kwakzalvers die met dezelfde zalfjes afkomen of je nu rugpijn hebt of astma. De tijden zijn geëvolueerd en politici moeten durven creatief zijn.”
“Wij zijn niet een beetje liberaal en een beetje socialist. SLP overstijgt dat soort tegenstellingen. Eén concreet voorbeeld: stakingen in de openbare diensten. Twee rechten komen met elkaar in botsing en daar wordt al tien jaar over gebakkeleid. Moet er een minimumdienst komen of is het stakingsrecht heilig? Resultaat: er gebeurt niets. Wij stellen een creatieve oplossing voor. Voer actie met een betaalstaking. Het recht op mobiliteit blijft overeind want in tegenstelling tot de minimumdienst waarbij je niet weet of de trein naar Poperinge al dan niet rijdt, rijden alle treinen. En de werknemer krijgt de kans om zijn directie pijn te doen.”
Als er één stakingsbreker is, krijgen alle reizigers op die trein een bekeuring, zullen de vakbonden tegenwerpen.
“De vakbond vergist zich daar fundamenteel. Politici kunnen een wettelijk kader creëren. Als één stakingsbreker dan meent dat hij een heel treinstel een boete moet aansmeren, zal er een wet zijn die zegt dat die controleur de boom in kan. Dat is zo eenvoudig op te lossen. Dat immobilisme, die opsluiting in het eigen grote gelijk, dat ergert mij mateloos.”
Is dat dan de USP (Unique Selling Proposition) van SLP? Klein maar duidelijk?
“Klein zijn is geen usp en al evenmin de ambitie (lacht). Duidelijk zijn we wel. Maar tegenstanders proberen het beeld te scheppen dat wij flou zijn. Omdat we niet de kaart trekken van dé vakbonden of van dé werkgever of van dé boer. De grote debatten die men fabriceert, zijn vaak gebaseerd op oude tegenstellingen. Men blijft daar in vastgeroest zitten. Met het gevolg dat we stil staan.”
Als ik uw programma lees dan merk ik dat SLP veel wil uitgeven. De pensioenen en de gezondheidszorg vrijwaren, groene technologie subsidiëren. Hebt u ook gedacht aan inkomsten om dat allemaal te betalen?
“In tegenstelling tot wat De Standaard beweert, hebben we ons programma wel degelijk berekend. We moeten heel ons belastingsstelsel dringend moderniseren. We zijn tegen een flat tax. Maar we moeten wel elke vorm van inkomen op een correcte manier belasten. LDD'er Boudewijn Bouckaert noemde mij onlangs een misdadiger omdat ik het vreemd vind dat je als je keihard werkt zwaarder belast wordt dan als je achterover leunt en alleen je spaarboekje in de gaten houdt. SLP wil geen spaargeld afpakken. We zijn geen voorstander van een vermogensbelasting. Maar inkomen dat je haalt uit je spaargeld moet wel correcter belast worden.”
Wil u alleen inkomen uit spaargeld belasten?
“Wij willen alle inkomens belasten. Waarom wordt een eigenaar en verhuurder van tien huizen zo veel minder belast dan iemand die elke dag naar de fabriek moet? Ik vind het raar dat mensen daar niet voor open staan.”
Gaat u ook mensen die speculeren op de beurs belasten?
“Ja, ook op meerwaarden moeten er belastingen betaald worden. Maar dan moet je ook durven minwaardes fiscaal voordeel geven. Want ik vind wel dat je mensen moet aansporen om te investeren in je economie. Je hebt mensen nodig die risico durven nemen.”
In uw programma staan een paar voorstellen die zeer gevoelig liggen bij vakbonden. U wil het PWA afschaffen, één van de stokpaardjes van het ACV. U wil ook de index hervormen. Nochtans zijn de evenwichten tussen vakbonden en werkgevers daar zo gevoelig, dat je met één wijziging het hele kaartenhuisje in elkaar doet vallen.
“SLP durft die zaken overstijgen. Ik wil daarover bijzonder graag het debat aangaan. Het feit dat een oud-voorzitter van de vakbond onze lijst in Oost-Vlaanderen trekt, toont dat ons verhaal wel aanslaat. Ook bij vakbonden. Alleen moeten vakbonden wel uit hun kot durven komen. Iemand moet mij echt wel eens uitleggen waarom het ABVV zich zo verzet tegen ons voorstel om de index te hervormen. Ik vind het niet normaal dat mijn medewerker die een pak minder verdient dan ik bij een indexaanpassing netto nog eens minder overhoudt dan ik. Wat is er dan asociaal aan een indexaanpassing in centen in plaats van in procenten? Onze rechtvaardigheidsindex vrijwaart de koopkracht en laat tegelijkertijd de lonen niet ontsporen want de echt hoge lonen zullen minder stijgen.”
“Ik heb mij ook mateloos geërgerd aan het laatste interprofessioneel akkoord. De vakbonden en werkgevers houden elkaar netjes in evenwicht maar schuiven de factuur door naar de overheid. En dus ook naar de bevolking. Ik laat mij heel graag inspireren door het middenveld maar niet graag dicteren. Voor een sociaal-liberale is het middenveld enorm belangrijk, maar politici hebben wel de eindverantwoordelijkheid. Zij moeten zorgen dat de rekening – de begroting – klopt.”
In uw pleidooi voor het primaat van de politiek hoor ik echo's van de burgermanifesten van Guy Verhofstadt.
“De Verhofstadt van de Burgermanifesten heeft mij nooit weten te overtuigen, maar ik geloof wel in het primaat van de politiek. Ik geloof dat de politiek een samenleving vorm kan geven. Politici zijn ook diegenen die kunnen afgerekend worden. Op 7 juni hebben we allemaal één stem en die stem zal de samenleving sturen de komende vijf jaar. Natuurlijk moet de politiek in de samenleving staan. In de aanloop naar de verkiezingen hebben we tientallen organisaties over de vloer gekregen om naar hun voorstellen en verzuchtingen te luisteren. Om geïnspireerd te worden.”
“Ik doe enorm veel debatten en ik hoor daar collega's beloften doen waarvan ze weten dat ze onhaalbaar zijn. Iemand als Bart De Wever zit tegenover een publiek van onderwijzers pakken geld uit te geven. En een dag later voor Voka nog eens en 's namiddags voor Welzijnswerk nog meer. Dat is makkelijk, hé. De Vlaamse begroting gaat in het rood en er zullen keuzes moeten worden gemaakt. Dat is politiek: keuzes maken. Ik verwijt de drie grote partijen dat ze geen keuzes maken. Ze verkavelen de middelen. Nog één trammeke, mevrouw Van Brempt? Alsjeblief, maar dan willen wij in Limburg wel dat en dat hebben. Daar zit toch geen plan achter? Zo gaat het toch niet vooruit?”
Vakbonden en werkgevers beheren nu samen de sociale zekerheid. Wilt u daar komaf mee maken?
“Ik wil geen tabula rasa. Ik heb er niets op tegen dat de sociale partners de sociale zekerheid mee besturen, maar als ze niet de creativiteit vinden om noodzakelijke hervormingen door te voeren, zijn we wel slecht bezig. We hebben nu al de laagste pensioenen van Europa. Hebben ze dan die sociale zekerheid zo goed bestuurd?”
By the way, u wil ook u zelf afschaffen?
“De senaat – zoals ze vandaag is – is totaal nutteloos geworden. Je kan de senaat een specifieke taak geven die nuttig is. Als er mensen zijn die vinden dat dat gebouw per se gebruikt moet worden, wil ik daar nog wel mee over nadenken. Maar zoals het nu is... (blaast) Een parlementaire vergadering waarvan de leden beslissen dat een collega nog maar één actuele vraag om de vier weken mag stellen. Het overkwam mij. Een parlement dat beslist dat de regering niet mag ondervraagd worden tijdens commissievergaderingen. De senaat kost 80 miljoen euro. Dat geld kunnen we wel beter besteden.”
U hebt hier al een paar keer gezegd: “Ik erger mij mateloos”. Ook als ik uw blog lees, merk ik veel ergernis. Maar u lijkt zich nog het meest te ergeren aan het feit dat u vaak alleen staat met uw ergernis.
“Ik steek niet weg dat ik soms wat ontgoocheld ben. Ik hoor constant klagen over de politiek. Durf dan te veranderen, hé. Het zijn toch allemaal de zelfde, hoor ik op markten en pleinen. Wel, als je blijft op dezelfde stemmen, zal je dezelfde krijgen. We stemmen al twintig jaar voor de sp.a want zij zijn de behoeders van de sociale zekerheid. Maar tiens, we hebben de laagste pensioenen van Europa. We stemmen al twintig jaar op de liberalen want die gaan toch iets doen aan de hoge belastingen. We hebben de hoogste belastingsdruk van Europa. Durf dan eens, hé.”
U ergert zich ook aan de manier waarop de media omgaan met kleinere partijen.
“Als ik de kranten lees, is het alsof 80 procent van de zetels al op voorhand verdeeld is. Moeten we dan nog gaan stemmen? Er zijn kranten die ons vlakaf vertellen dat ze niet over ons schrijven. Maar dat ze dat dan schrijven in hun kranten. Dat ze die keuze verdedigen.”
Er zijn te veel partijen, vinden veel commentaarschrijvers.
“Daar word ik dus zo kwaad over. In Nederland zitten er meer partijen in het parlement dan er hier mee doen aan de verkiezingen. Is Nederland onbestuurbaar? Ik wil de bestuurbaarheidsgraad wel eens meten.”
Maar zo'n Obama-overwinning, dat kan hier niet.
“Ze vergissen zich zwaar. Het Amerikaans systeem kent evenveel partijen als er congresleden zijn. Die zijn verkozen in een één tegen één strijd en hebben het recht om voluit voor hun mening te gaan. Over zo'n systeem wil ik nog wel eens spreken. Dan heb je tenminste een debat. In ons systeem zijn het de partijvoorzitters die beslissen wie er in het parlement komt. Kleur je als parlementslid even buiten de lijntjes dan ben je er bij de volgende verkiezingen niet meer bij. Die slaafsheid willen we combineren met een tweepartijenstelsel? Dan voeren we beter meteen de eenpartijstaat in.”
Hoeveel leden heeft SLP?
“We hebben rond de 5000 leden. Een zeer kleine groep is afgehaakt na de troubles met sp.a. Sinds 1 januari zijn er heel wat jonge mensen bijgekomen.”
Hoe kan het dat de basis de partij trouw bleef, terwijl een groot deel van de top versplinterd werd?
“Zijn die mensen overgestapt voor de ideeën of voor iets anders? We zijn met Bert Anciaux onze regeringsploeg kwijt. Van onze zes Vlaamse parlementsleden zijn we er vier kwijt. Maar onze lokale mandatarissen zijn ons bijna allemaal trouw gebleven.”
Was de kop van Spirit en later Vlaams Progressieven onvoldoende een weerspiegeling van de buik van de partij?
“Ik denk dat de kop te weinig aanvoelde wat er leefde onder de leden. Op de vele avonden die ik doorbracht met militanten heb ik vaak gezien dat er grote bereidheid was om samen te werken over de grenzen heen, maar geen enkele bereidheid om de eigenheid op te geven. Ik verschil fundamenteel van mening met Erik De Bruyn maar hij heeft wel gelijk als hij zegt dat het debat binnen de sp.a totaal dood wordt gemaakt. Zo wil ik niet werken. Democratie is geen ijdel begrip. Op het congres van sp.a mochten de Fietsersbond en de Gezinsbond een strak getimede en afgesproken interventie doen. Is dat een debat? Eén zinnetje afdreunen? Laat debat toch toe. Je kan er maar uit leren. Daarom moet je niet altijd meestappen in elk verhaal. Sorry, we zijn niet akkoord of sorry, leuk idee maar daar is geen geld voor. Dat moet je toch durven zeggen?”
Was het kartel een historische vergissing?
“Het was een goed bedoelde poging. Vandaag stel ik vast dat het politiek project waar we al jaren aan werken, geen plaats heeft binnen sp.a omdat men daar elk debat vermoordt en omdat men weigert keuzes te maken.”
U wint wel eens een schooldebat. Waarom wordt die populariteit niet weerspiegeld in de peilingen?
“Omdat men ons nog onvoldoende kent. En – zonder nu Calimero te willen spelen - omdat we te weinig aan bod mogen komen. Ons programma verdient beter. Journalisten komen heel vaak uit bij SLP als ze de stemtest doen. Onder meer hoofdredacteur Peter Vandermeersch van De Standaard. De stemtest is niet heilig, nee. Maar journalisten moeten wel keuzes maken op basis van programma's en inhoud en niet op basis van strategische overwegingen. Als ze politicus willen spelen, moeten ze maar mee doen aan de verkiezingen.”
Geert Lambert (SLP): "Niet een beetje socialist en een beetje liberaal zoals andere partijen" (Indymedia, 27 mei 2009)
Verkiezingen '09: het overzicht (Indymedia -29.05.2009)
www.s-lp.be
www.geertlambert.be
Geen opmerkingen:
Een reactie posten