Franks Blog: Hiroshima-Nagasaki-herdenking - Gent

Exact 65 jaar na de atoombom op Nagasaki werden ook in Gent, met een ingetogen plechtigheid aan de Korenlei, de slachtoffers van de atoomaanvallen op de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki (respectievelijk op 6 en 9 augustus 1945) herdacht.

Vanop de Bengaalse gondel van Ip Man van vzw Viadagio zorgde het klezmer ensemble Maggid voor een bijzonder stemmige muzikale omkadering van de herdenking.

Gastspreker was Patrik Vankrunkelsven, arts en vredesactivist. Vankrunkelsven is ere-senator en actief voor de internationale netwerken Burgemeesters voor Vrede - Mayors for Peace en Parlementairen voor Nucleaire Ontwapening.

Dag van wit licht en zwarte regen

De dag van de atoombom staat in Hiroshima en Nagasaki geboekstaafd als de dag dat het witte licht de hemel deed verdorren, even donker als de zwarte regen die erop volgde. Als jonge knaap was Vankrunkelsven gefascineerd door atoomfysica. De enorme energie uit zo weinig materie sprak tot zijn verbeelding.

Pas later als arts stond hij stil bij de catastrofe van Hiroshima en Nagasaki. Dit alles deed hem als arts besluiten dat alleen preventie hier kan helpen: verhinder een nieuwe kernoorlog en verwijder alle kernwapens.

Als burgemeester sloot hij zich snel aan bij Burgemeesters voor Vrede - Mayors for Peace, de internationale beweging van burgemeester Tadatoshi Akiba van Hiroshima . Eén van hun slagzinnen is ’Cities are no targets’ (steden zijn geen doelwitten). Lokale bewindvoerders beseffen maar al te goed dat ook zij machteloos zijn als één van hun steden of gemeenten doelwit zou zijn van een atoombom.

Een boodschap van hoop

Patrik Vankrunkelsven bracht uitdrukkelijk een boodschap van hoop. En dat was nieuw(s) voor de jaarlijkse herdenking. Vankrunkelsven citeerde Ban Ki-Moon, Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties, die het begrip “Global Zero” lanceerde op de herdenkingen in Hiroshima en Nagasaki.

Global Zero betekent voor Ban Ki-Moon een wereld zonder massavernietigingswapens (chemische, biologische wapens, atoomwapens). Ban Ki-Moon heeft van nucleaire ontwapening en non-proliferatie (niet-verspreiding) een topprioriteit gemaakt en hiervoor een vijfpuntenprogramma uitgewerkt.

Patrik Vankrunkelsven bracht ook hulde aan de jarenlange volgehouden inzet van de vredesactivisten. De wereldleiders nemen nu het discours van de actievoerders over. Dat is op zich al een overwinning. Maar dit is geen eindpunt. Nu de herinnering aan Hiroshima stilaan uit het collectieve geheugen verdwijnt, zijn acties zoals de Hiroshima-Nagasaki-herdenking in Gent uitermate belangrijk. Want de strijd is natuurlijk niet gestreden. De volgende generaties moeten weten dat niet diegenen die over kernwapens beschikken, maar diegenen die kernwapens afwijzen, status en prestige verdienen.

Tot slot riep Vankrunkelsven op het vredesvuur te laten branden tot alle kernwapens tot het verleden behoren, liefst nog in de loop van het leven van de overlevenden van Hiroshima en Nagasaki. "Laten we samen het laatste vuur van Hiroshima doven en vervangen door het licht van de hoop. Laten we onze droom van een kernwapenvrije wereld verwezenlijken, opdat onze kinderen in vrijheid, in veiligheid en in vrede zouden kunnen leven."

Vredeswerken aan de toekomst

Vredesactivist Andy Vermaut vroeg VS-president Obama om bij de ontwapeningsconferentie in september 2010 de wereld te tonen dat hij de Nobelprijs voor de Vrede écht verdient. Hij 'evoceerde' vervolgens een getuigenis van dokter Hachiya Michihiko, directeur van een ziekenhuis in Hiroshima, een overlevende (= hibakusha) van de atoomaanval op die stad.

Pieter Teirlinck van vzw Vrede benadrukte dat het forum Vredesoverleg Gent niet alleen de slachtoffers herdenkt, maar onder meer ook ijvert voor een kernwapenvrije wereld. Daarvoor is steun van de bevolking nodig en politieke druk.

Van 22 tot 24 september, ironisch genoeg een dag na de Internationale Dag voor de Vrede op 21 september, vindt in onze stad een informele defensietop plaats, in het kader van het Belgische voorzitterschap van de Europese Unie. Alle Europese ministers van defensie zullen op dat moment in Gent aanwezig zijn. Vredesoverleg Gent vraagt het stadsbestuur om van de gelegenheid gebruik te maken om de vredeswens van de Gentenaars uit te drukken. Er waren voldoende lokale politici van SP.A, Open VLD, Groen! en N-VA aanwezig om die boodschap te laten doordringen tot het stadhuis.

Vredesoverleg Gent is het niet eens met de richting van de Europese defensiepolitiek. De top in onze stad mag geen voorbereiding op oorlog zijn. De EU mag geen economisch blok zijn met een militaire arm. Europa moet een vredesproject zijn dat in eerste instantie werk maakt van een sociale en milieupolitiek, dat zorgt voor duurzame jobs, garant staat voor publieke dienstverlening, de sociale zekerheid beschermt, een eerlijk en evenwichtig handelsbeleid voert en investeert in duurzame ontwikkeling. Vredesoverleg Gent wil dat de oorlog in Afghanistan stopt, wil geen militarisering van Europa, en eist de verwijdering van alle kernwapens van het Europese grondgebied, uiteraard ook die op Belgische bodem.

Gent hangt (de vredesvlag)!

Pieter Teirlinck riep namens Vredesoverleg Gent de Gentenaars op om naar aanleiding van de EU-defensietop te tonen dat Gent een vredesstad is. Dat kan door vanaf 21 september, de Internationale Dag voor de Vrede, de vredesvlag uit te hangen (Gent hangt!) en deel te nemen aan de vredesmanifestatie op 23 september. Hij vroeg het stadsbestuur om ook deel te nemen aan de manifestatie en vredesvlaggen te hangen aan de officiële stadsgebouwen. Prompt overhandigde hij de eerste regenboog-Peace-vlag aan waarnemend burgemeester Christophe Peeters.

Gent vredesstad

Waarnemend burgemeester Christophe Peeters trok de Hiroshima-Nagasaki-herdenking open naar de brede vredesproblematiek. Het wordt hoog tijd dat we het tijdperk van de massavernietigingswapens achter ons kunnen laten om onze energie steken in de wereldwijde problemen van klimaatopwarming, rechtvaardigheid, honger en armoede.

Tot slot van de plechtigheid lieten het honderdtal aanwezigen 65 lampions (1 voor elk jaar na Hiroshima en Nagasaki) te water op de Leie om hiermee - naar Oosters gebruik - de slachtoffers van de atoombommen en met hen alle oorlogsslachtoffers te gedenken.