Er is de laatste dagen enige commotie ontstaan over het interview dat spirit-voorzitster Bettina Geysen maandag 31.12.2007 aan De Morgen gaf. Hieronder - voor het goede begrip - het volledige interview. Ontvangen via spirit persberichten (02.01.2008) waarop iedereen kan intekenen, gratis en zonder partijkaart.
Spiritvoorzitster Bettina Geysen staat voor haar moment van de waarheid
Spirit heeft het de laatste maanden niet onder de markt. Amper één federaal parlementslid na een dramatisch verkiezingsresultaat. Kartelpartner sp.a, opgeslorpt door de eigen overlevingsstrijd, die zijn kleine broertje nauwelijks nog een blik waardig gunt. En vorige week werd Spirit nog eens schandelijk over het hoofd gezien in het Octopusoverleg over de staatshervorming. Voor Voorzitster Bettina Geysen is het alle hens aan dek: ze moet op een dikke twee maanden de eigen Spiritidentiteit verkocht zien te krijgen.
Bert Anciaux, de bekendste aller Spiritisten, bonkte deze week nog eens met zijn vuist op tafel. Zijn partij heeft met mensen als Anciaux senior en Nelly Maes een schat aan communautaire ervaring in huis, het zou zonde zijn die niet te benutten om tot een staatshervorming te komen. Het volstond dat Spirit even liet weten dat het nog leeft: een dag later bleek dat de partij toch mee mag aanschuiven bij het Octopusoverleg.
Is het symptomatisch voor de positie van Spirit dat ze jullie vergeten bij het samenstellen van de Octopusgroep?
"Ja, ik vrees van wel. Het is duidelijk dat we worstelen met onze identiteit. Dat wordt mijn belangrijkste opdracht: duidelijk maken waar Spirit voor staat. Dat kunnen we perfect samenvatten in drie woorden. Eén: Spirit is linksliberaal. Vanuit het idee van openheid en onafhankelijkheid moet elk individu het recht hebben om zich te ontwikkelen, maar tegelijkertijd zijn er wel sociale correcties nodig. Ik merk dat het linksliberalisme nog onbekend is, maar het is zeker niet onbemind. Er is een groot potentieel voor ons gedachtegoed. Open Vld claimt het liberalisme, maar Karel De Gucht geeft zelf toe dat de partij sinds 10 juni onder druk van Lijst Dedecker vooral bezig is met hun donkerblauwe kant af te dekken. Van dat 'Open' blijft geen spaander meer over. Onder druk van Lijst Dedecker gaat Open Vld met bijvoorbeeld het hoofddoekenverbod regelrecht in tegen de rechten van de individuele vrijheid. Voor de sp.a is dat dan weer geen prioriteit. Daar ligt de weg waar wij ons ten volle moeten laten gelden. Twee: Spirit is Vlaams. We hebben een schat aan communautaire ervaring in onze rangen, we moeten die benutten en het Vlaamse thema niet meer overlaten aan andere partijen. En drie: Spirit is progressief. We moeten tonen dat 'Vlaams' niet gelijk staat aan 'conservatief'."
Net die associatie is er de laatste maanden alleen maar sterker op geworden.
"Het beeld is gecreëerd alsof iedere Vlaming een conservatieve separatist is, die tegen de Franstaligen is. Ik ben ervan overtuigd dat er genoeg progressieve Vlamingen zijn die een betere bevoegdheidsverdeling tussen de gemeenschappen willen, maar tegelijkertijd de solidariteit én het land België willen behouden. Die gematigde stem wil Spirit vertolken. Eenvoudig is dat niet. Er gaat altijd meer aandacht naar roepers dan naar pragmatici én naar conflicten in plaats van oplossingen."
Steekt het nooit dat die andere Volksunie-erfgenaam, de N-VA, nu al maandenlang niet uit het nieuws weg te slaan is, terwijl Spirit een beetje in de vergetelheid verzeilt?
"Ik moet toegeven dat veel Spiritleden, ook ik, af en toe wel eens met afgunst kijken naar de positie die de N-VA bekleedt in het kartel met CD&V. Ook de loyaliteit van de grote kartelpartner benijden we geregeld. Ik vond het absoluut niet slim dat Peter Vanvelthoven - fractieleider van de sp.a in de Kamer, niet eens in het Vlaams parlement - het nodig vond om Bert Anciaux terecht te wijzen toen die aandrong om Spirit op te nemen in de Octopusgroep. Dat Kris Peeters dat doet als minister-president, tot daar aan toe, maar van je eigen kartelpartner verwacht je niet dat hij je afmaakt. Zeker niet iemand met de ervaring en de verdiensten van Anciaux. Dat is not done."
Dat de sp.a haar eigen kartelpartner was vergeten, zegt natuurlijk ook veel. Caroline Gennez lijkt net als haar voorganger Johan Vande Lanotte geen grote fan van Spirit.
"Zowel bij sp.a als bij Spirit was het kartel na de verkiezingsnederlaag bij heel wat mensen de grote zondebok. Dat klopt natuurlijk niet, maar het is wel zo dat we teveel zijn opgegaan in het kartel en daarbij onze eigen identiteit zijn verloren. Ik weet dat er bij de sp.a een strekking bestaat die van het kartel af wil. Bij Spirit is dat niet anders. Ik heb Caroline Gennez een paar keer ontmoet, we hebben als volwassen, verstandige vrouwen telkens een goed gesprek gehad. Maar ik zou liegen als ik zeg dat er geen spanning op het kartel zit. De komende maanden moet die zich uitkristalliseren in de ene of de andere richting. Ofwel gaan we samen door, ofwel scheiden onze wegen. Die beslissing zal vooral afhangen van de mate waarin we onze eigen ideologie op de kaart kunnen zetten."
U kunt natuurlijk ook zelf gedumpt worden door de sp.a.
"Die kans bestaat altijd, bij elk kartel. Een kartel is een verstandshuwelijk. Je gaat niet met mekaar verder omdat je mekaar zo graag ziet, wel omdat het zinvol is. Sp.a en Spirit hebben een gemeenschappelijk belang, ons progressief verhaal, maar we hebben ook elk een eigen belang. Wij willen over de kiesdrempel springen, de sp.a wil die paar procenten extra die het verschil maken tussen winst of verlies, tussen eerste of tweede viool spelen. Buiten de uitschuiver van Vanvelthoven heb ik geen signalen dat de sp.a niet met ons verder wil."
Inspireert de doorbraak van Lijst Dedecker Spirit om het solo te proberen?
"Dedecker heeft bewezen dat het op een zeer populistische manier zeker niet onmogelijk is om de kiesdrempel te halen. Wij hebben een goed en duidelijk programma, maar wel een genuanceerd, dus is het oneindig veel moeilijker."
Is een samenwerking met Groen! een optie?
"Alle mogelijkheden liggen open, maar het is te vroeg om nu al te gaan speculeren. We moeten in de eerste plaats onze eigen plaats in het politieke landschap afbakenen. Of die inhaalbeweging uiteindelijk leidt tot het voortbestaan van het kartel of een andere formule, zal dan later wel blijken."
Als de sp.a in 2009 voluit gaat voor Vlaamse machtsdeelname dreigt het gevaar dat Spirit het net als bij de federale verkiezingen van juni met een paar schamele strijdplaatsen op de kartellijst moet doen.
"Voor ons is het simpel: als we niet aan goeie plaatsen komen, doen we het niet. Of je nu groot of klein bent, het belang van het kartel is voor beiden groot. Dat belang moet gerespecteerd en gehonoreerd worden. Als dat niet kan, moeten we het ook niet doen. De lijsten voor 10 juni waren niet goed genoeg. Laat het heel duidelijk zijn dat we op die manier niet meer mee doen. Dat heeft geen enkele zin."
PS en cdH willen sp.a na Pasen alsnog mee aan boord van de meerderheid hijsen. Stel dat de kartelpartner mee in de regering stapt, volgt Spirit dan?
"Met ons resultaat van 10 juni was de keuze voor de oppositie niet meer dan evident. Elke andere keuze was ongeloofwaardig en onbescheiden geweest. Onze rol lag eigenlijk al vast op de verkiezingsavond. Als die voor onze kartelpartner anders uitdraait, moeten we noodgedwongen opnieuw nadenken over onze eigen positie. Het is niet gezegd dat we dan zomaar mee in de meerderheid stappen, zeker niet. Als de situatie zich toch mocht voordoen, kijken we enkel en alleen naar het regeerakkoord. En met mensen als Yves Leterme en Didier Reynders aan het roer lijkt het me weinig realistisch dat er een akkoord uit de bus komt waar Spirit kan achter staan."
Waarom wil u dan toch absoluut mee in die Octopusgroep op een staatshervorming gaan broeden?
"We gaan een constructief gesprek nooit uit de weg, daarom wilden we er ook zo graag bij zijn. Spirit heeft trouwens als enige een fatsoenlijk voorstel gedaan met de invulling van artikel 35: wat doen we nog samen, wat doen we apart? Maar we hebben wel vragen. De werkgroep over de staatshervorming wordt geleid door uitgerekend die man die tweehonderd dagen lang geen enkele vooruitgang boekte. En dan zwijg ik nog over de tweede werkgroep onder aanvoering van Didier Reynders. Hij moet akkoorden over thema's als sociale cohesie en ecologie uitwerken. Bizar dat je die taak toevertrouwt aan een donkerblauwe liberaal. Het is alsof je de vos het kippenhok laat bewaken."
Verhofstadt III boezemt u weinig vertrouwen in?
"Deze interim-regering is in de eerste plaats een grote publicrelationsoperatie. Verhofstadt maakt daar ook geen geheim van. In zijn tienpuntenplan zegt hij zelf dat er een communicatieplan nodig is om de geloofwaardigheid van België in het buitenland te herstellen. In het regeerakkoord, ocharme vier bladzijden dik, zie ik vooral veel beloftes: 'we gaan de koopkracht verhogen, we gaan de uitkeringen verhogen, we gaan de belastingen verlagen,...' Wat dat allemaal moet kosten, staat nergens vermeld. Sorry, maar ik krijg de indruk dat we nog altijd in de verkiezingscampagne zitten. Daar is het de gewoonte dat bepaalde partijen volop beloftes doen zonder te zeggen hoe ze die gaan waarmaken. Voor Spirit loopt de teller van de crisis gewoon verder tot we een echte regering hebben."
Spirit hield na 10 juni met Geert Lambert nog één federale verkozene over, in de Senaat dan nog wel, niet meteen het politieke epicentrum. Om te vermijden dat de partij helemaal van de kaart wordt geveegd moét u er staan bij de Vlaamse verkiezingen van 2009. Dat is kort dag.
"Ik ben me daarvan bewust. Er ligt nog heel veel werk op de plank. Elke partij heeft een naam die door de geschiedenis gedragen wordt: christendemocraten, socialisten, liberalen, groenen, Vlaams-nationalisten. Spirit heeft dat niet. Hoe goed onze partijnaam ook is, hij draagt ons niet. Hij drukt geen politieke stempel. Daar moeten we aan werken, dat is topprioriteit nummer één. We moeten realistisch blijven. Het resultaat van de Vlaamse verkiezingen van 2004 kunnen we onmogelijk evenaren. Maar we moéten beter doen dan 10 juni. Als we daar niet in slagen, ben ik mislukt."
Geen opmerkingen:
Een reactie posten